Update: 10:56AM
E SEGA ni dua na ka e dredre kevaka me da cakacaka vakadodonu ka vakaliuca tiko na noda Kalou ko Jiova e na veisiga kece ni noda bula.
Na i vakamacala oqori e cauraka toka mai o Vilikesa Tokoni e dua na turaga ni Vuma e na Tikina ko Levuka ka a cakacaka tu e liu e na vale ni ika (Pafco) mai na koro makawa kei Viti.
E vakamacalataka na turaga oqo ni a cakacaka tiko e na yabaki 1967 ka qai vakasakei e na kaukauwa ni veiliumuritaki e tiko e vale ni cakacaka.
Kuria ni oti ga e dua na macawa na nona vakacegui, sa vinakati koya sara mai e dua na waqa ni qoli ni kai Japani me la�ki cakacaka kina.
�O kedaru e daru kena mesamesa sara e na vosa vaka Japani,� e kaya.
Na gauna ga e rau sa veivosaki kina vaka Japani kei kavetani ni waqa, sa soli sara ga e na tiki ni gauna o ya me sa taura na i tutu vaka Bosoni.
E kaya o Tokoni ni ratou soko vula va mai na Tiseba ni yabaki o ya ka qai mai sobu na ika e na vula o Maji e na yabaki 1968 ka ratou rawata mai kina e 40 na tani.
Kuria o Tokoni ni sa raica ga o kavetani na nona veimaliwai vinaka vata kei ira na kai mua, sa sega tale ni qai via vakaweleweletaka, ka ni sa tukuna tale ki na dua na kavetani ni dua tale na waqa ni qoli me la�ki cakacaka kina o Tokoni.
�Na waqa ni qoli au qai gole kina oqo e keimami lewe 27 kece na lewena, ia, e veimama ni lewe ni waqa o ya keimami sega ni vaka i vola tara ni curu vanua (passport),� e kaya.
Tomana o Tokoni ni kaukau ni nodrau veikilai kei kavetani, e vakacuru gone kina o koya, ka sa dau nona i tatau ga o kavetani me kauta ga mai na gone vinaka.
�Gauna ga e dau kele mai kina na waqa me�u raici ira era mata vakaloloma toka e dela ni wavu, au dau taroga yani, � Iko via soko?
�Ni sa vakaio ga sa dau tukuna sara vei ira na cauravou me ra lai kauta mai na nodra i yaya, qai lai tukuni e muri vei kavetani, � e kaya.
E kaya o Tokoni ni veivanua kece e sobu kina mai valagi e dau vola ga e dua na tiki ni veva o kavetani me vakatakilakila taki tiko kina ni soko tiko e na waqa o ya.
Tinia o Tokoni ni lima na yabaki na nona soko tu oya e na waqa ni qoli e sa bau cowiritaka vakavinaka sara ga na noda vuravura, kania na kena kakana, ka kila vinaka talega na kena i tovo.
Na gauna e sa cegu mai kina na soko o Tokoni, sa qai mai cakacaka tale vakalailai e na Pafco, ni bera ni qai mai vakacegu, ka kena mesamesa sara e na cula lawa ni ika me yacova mai na gauna oqo.
E kaya na turaga ni Vuma oqo ni rawa ni cula e rua na lawa ka kena i sau vakailavo e $800 e na loma ga ni dua na macawa.
Sa nuitaka tiko o Tokoni ni ra na vakaukauwa na i sausau vou e na koro ko Vuma ka ra bula tiko e na gauna oqo, me rawa ni dua e muria na we ni yavana.
