Update: 10:48AM ENA i talanoa ena tabana e 5 ena macawa oqo, e veivakauqeti sara vei keda na i Taukei.
E dua na i talanoa ni dua na turaga ka tu ga ena nona koro, ia e vakayagataka vakavinaka sara o koya na qele me rawata kina na nona bula kei na bula ni nona vuvale.
E da kalougata e Viti, ni tiko na tiki ni qele e rawa ni ko teitei kina, ke qele ni nomu yavusa, na qele ni nomu mataqali se na i tokatoka ko wili kina.
E na i talanoa oqo nei Jone Madrai e na veivakauqeti sara vei ira na noda, e levu tu na nodra qele ka sebera tu ni vakayagataki vakavinaka.
Na turaga oqo e dau tei dovu tu ni bera ni qai veisau me sa tea ga na kakana ni yabaki se na uvi.
Vakaraitaka na turaga ni Nalawa mai Ra oqo ni sa ikaono ni yabaki ni nona teitei.
E kuria ni gauna mada ga qo, e sa tea rawa e 56,000 na itei ni uvi.
E tekivu qo ka lai cabe ena muana kadua. E kuria na nona i vakamacala ni rau sa gole tale mai i yasana kadua ni nodratou qele kei na luvena ka laurai mai e vica na gone me ratou mai biu kau, baleta ni sa vakila tiko, ena loma ga ni va kina lima na macawa sa na tekivu kadre na uvi.
Esa vakadeitaka tu na turaga qaqa oqo ni yasana o Ra ni nona takete voli ena loma ni yabaki oqo me na tea yani e rauta ni 60,000 na i tei ni uvi.
Eda raica ga ena bula ni turaga oqo ni dua na turaga dau cakacaka vakaukauwa.
E sa loma dei ka kila vinaka tu na veika me na yacova yani ena nona tuvalaka na i tavi eso me na qarava ena loma ni dua na yabaki.
Kena i balebale ni na yacova yani na turaga oqo o Jone Madrai na nona takete, ni sa vo ga e 4,000 na i tei ni uvi me yacova yani na nona takete.
E sa levu talega na i talanoa vakaoqo eda sa rogoca ka vakadinadinataka, ni dau vakamawe na bula ni toso ki liu kei na tarai cake ni bula ni vakayagataki ga vakavinaka na gauna kei na i yau bula ena kena i vakavakayataki e vinaka duadua.
Eso na i tabagone mai Vanua Levu, mai Vuma e Ovalau, oqo na nodra tei yaqona ena loma ni macawa, ka rawati e levu na ka ena bula ni solesolevaki.
Na nodra sa maqusa na i tabagone ena tei yaqona kei na kena vakayagataki vakavinaka na qele levu e tu ena nodra koro ka wasei tu ena loma ni nodra yavusa se mataqali.
Na i soqosoqo ni tabagone oqo mai Vanua Levu era sa tekivu volia na nodra keria, sauma na ogaoga vakailavo ni lotu e dau lavaki ena loma ni koro, ka sa laurai ni sa toso vinaka sara na nodra solesolevaki ena kena vakayagataki vakavinaka na nodra qele.
E dua talega na i ulutaga bibi e via kauta mai na bula ni mamakutu kei na vakayagataki qele oya na kena vakayagataki vakavuku na gauna, ka qaravi vakavinaka na i tavi e dodonu me na qaravi ga ena loma ni siga oya.
E dua talega na tikina o vakaraitaka tiko o Madrai ena i talanoa ni tabana e lima ni Nai Lalakai, oya na nou raica na veika e sa tiko rawa e ligamu.
Oya na nomu kidava rawa na veika e sa tiko rawa vei iko ka cakacakataki iko kina.
Esa nuitaki ni takitaki talanoa kei na i tukutuku eda na bulagoci kina ena macawa oqo, ena vakavure vakasama tiko vei keda na i Taukei.
Esa ka bibi ga na noda cakacaka vakaukauwa ka veilomani tiko ena vuku ni kena toroicaketaki na bula e na yau bula eso e tuwavoliti keda.
Na noda yalomatua kei na kena cakacakataki vinaka ni gauna e sa ka bibi, kei na kena dei vinaka na lalawa eso e dodonu me na vakayacori.
