NA i wiliwili vaka-viti era dau taurivaka na noda qase ena veikoro e liu.
Ena gauna e liu era sega ni dau vakalevulevuya na veika era cakava o ira na qase me vaka na magiti, se iyau. Veitalia mada ga se vaka sara e vei na levu ni magiti, ena vakatokai ga me magiti lailai, se ke tawa ena sova na magiti ena vakatokai ga na magiti me ?sova draudrau wale?.
Na i yau ke mani vaka cava sara na kena cere ni sa bini tu ena vakatokai ga ni iyau lailai, ke mani vaka cava na vakaitamera ni vu ni yaqona ena vakatokai me dua ga na waka sarusaru se savutivuti. Ni va tu gona oya na nodra dau kaukauta sobu i ra na lelevu ni ka era dau cakava e mani tubu mai kina na i wiliwili vakaviti me vaka eda kila tu. Ni Tini na ibe e vakatokai me dua na Sasa, Tini na Tabua dua na Vulo, ni Tini na Masi dua na Doko. E sega wale ga ni i yau e wili vaqo e vaka tale ga kina na manumanu, sasalu ni waitui, iyaragi, vuaniqele kei na vuanikau.
Tini na Vuaka – Dua na rara
Kena i vakamacala:
Eda kila vinaka na vuaka ni dau magiti vakaturaga, dau icoi ena veisoqo vakaturaga. Ni dau vakayacori na vei soqo vakavanua vakaturaga dau vakalevu mera qai dau mai vesu vata tu na vuaka. Qo e dua na gauna e rawa ni wiliki kina ena i wiliwili vakaviti makawa na levu ni vuaka.
Qo na rara e dau vakayacori kina na veiqaraqaravi vakavanua vakaturaga.
Ni vakayacori na vei soqo vakavanua vakaturaga dau vakalevu mera qai dau mai vesu vata tu na vuaka ena vanua e vakayacori kina na soqo. Qo e dua na gauna e rawa ni wiliki kina ena i wiliwili vaka-Viti makawa na levu ni vuaka.
Tini na Masi – Dua na Doko
Kena i Vakamacala:
Na masi e dua na mataqali kau tei, dau samu na kulina, ni dau qaravi na cakacaka ni masi ra dau tukuna na kena dau na samusamu.
Na samu: vs samuta, tukia se uaca (masi) ena dutua kei na ike me malumalumu, raba, mamare.
Na dutua: i samusamu, tolo ni kau kaukaua. Na ike i samu ni masi, kau lekaleka vakadiana, ta ena kau kaukaua.
vosa dikevi: DOKO , 100 na masi – 1 doko Vatulele, 100 na masi 1 doko – na masi se bera ni samu. Lau 10 na masi.
Doko – vosa vaka Vatulele. Se sosoko ni se tu taucoko tu. Doko kena i balebale e sosoko.
Kevaka e saqa tiko na kesa ena tukuni mo raica mada na masi e sa doko, sa buta. Kevaka e se tu taucoko tu. Ni samu sa qai kasere, sa qai tatevu me raba sa qai yacana kina na masi.
Tini na Ibe – Dua na Sasa
Kena i vakamacala:
Na sasa e tautauvata na Ivvivi. Tini na ibe e rawa ni tukuni me dua na sasa se dua na i vivivi na ibe.
Ss ni tini na ibe: E rua na sasa na nodratou i tavi ibe ena tevutevu; tv s 9, ss 2, i vvivi. ss – tini na ibe tv na Ss 3. I vvivi n vica na ibe vivi vata:
Ra marau na marama nira yadua sara ga na i vvivi me nodra i votavota; tv i vakavivi; tini na ibe, tv ss 3; vol i solesole
Tini na Mana -Dua na i Kasi
Kena i vakamacala:
Ni tini na mana sa dua na ikasi mana. Na ikasi na i tui ni mana, ni vesu vata e tini na mana e vakatokai me dua na i kasi me vaka na niu dua na i qali niu. (ivkmcl: ivolavosa vakaviti).
E na qai kuri tale.
