Na vua ni cakacaka vata

E RAWA e $5 mai na dua na vuni rokete. Ia e 8 tiko na udolu na nodratou vuni rokete. Kena ibalebale oya, ena dua na gauna ni tatamusuki, e rawati kina e $40,000 — 40 na udolu na dola!
Oya ena dua na gauna ni tatamuski. Ia ratou na tatamusuki vakatolu ena dua na macawa. Kena ibalebale oya, e ratou na rawata mai na rokete walega, e $120,000. Kevaka me ratou wasea na ilavo oya na lewe 13 na lewe ni soqoso, e ratou sa na ya 9 vakacaca na udolu na dola e dua na tamata.
Sa vaka tu oya na veika e ratou rawata tiko na veiwekani e 13 ka ratou sa vakayagataki qele tiko mai Bureiwai, Nakorotubu, Ra ena gauna saraga oqo. Ia e ratou sega ni tei rokete walega. E vica tale tiko na nodratou itei ia e kakana draudrau taucoko.
Vuqa sara vei keda ena vakatabakidua na noda rai kina ilavo levu e ratou sa rawata tiko mai na baravi kei Nakorotubu na veiwekani e 13. Era sa na wilika ka wanonova toka ni sa rawa e dua na digger kei na dua na lori four-wheel drive.
Ena daku ni ilavo kei na lori, eda kila ni na yaga me tiko e vica na ka me qai rawa na veika eda sa wilika tiko ena macawa oqo na kena italanoa.
E dua sa ikoya na cakacaka. Sa qai tiko na cakacaka vata kei na cakacaka vakaukauwa.
Me rawa ni da cakacaka, ena dodonu me sa tiko vei iko na makutu. Mo cakacaka vata kei na dua tale, me sa tiko rawa na makutu qai mai toka e delana na vakabauta. Mo vakabauta ni nomu cakacaka vata kei na dua tale ena kauta mai vei iko e dua na vinaka. Ni osa vakabauta vakaidina, esa na qai tarava ga mai na nomu cakacaka vakaukauwa.
Ena levu na gauna, ni sa laurai votu tu na veika e rawata na cakacaka vata, esa talairawarawa saraga mai o cakacaka vakaukauwa.
Ena rawa talega ni osa cakacaka tiko vakaukauwa ia e sega ni dua me drau veitomani. Ni sa laurai na vuani cakacaka vakaukauwa, qai basika mai e dua e tautauvata na nomudrau itovo ni rai, sa ka wale vei kemudrau na cakacaka vata.
Ia me matata tiko vei keda ni na sega ni basika ga vakaikoya na vuani cakacaka vata kei na cakacaka vakaukauwa. Esa na yaga mo tekivu rawa toka mada mo na qai rawa ni tauca na vuana.
Na italanoa e koto ena tabana e 6 kei na 7 ni noda itabe ni macawa oqo (ka 4 kina ika 10 ni Okosita) e dodonu me vakauqeti keda sara vakalevu. Vuqa sara na gauna era sa dau vosabeci keda na tani. So na gauna o keda saraga vakai keda eda sa raici keda sobu tiko. Me qai rawa vakacava na tubu se na toso?
Ena vica na macawa sa oti, eda wilika na italanoa ni vakacibi-ivalu na turaga Paraiminisita, Sitevi Rabuka, ena kena sagai me vakawabokotaki ka cavuraki tani eso na itovo ni rai druka esa vaka me sa mai dei toka ena keda maliwa.
Ni oti ga oya, e ratou sa bole na veiwekani oqo mai Ra me wasei na nodratou italanoa. Na gauna eda vakarorogo toka kina, esa qai talei ga vakalevu na nodratou italanoa baleta eda sega ni rogoca kina ni dua vei ratou e a vuli torocake se me vakakoroi ni vuli mai na dua na iunivesiti.
E vuqa sara vei keda eda sa veiwekanitaka ga na rawa-ka vakailavo kina rawa-ka vakavuli. E sega ni cala se lasu. Kevaka e dua na luveda esa via lade kina vuli toro cake, esa noda itavi na qase ena vuvale me da tokoni koya. Ia me kua ga ni yali vei keda na rai kei na vakabauta ni rawa talega ni da rawa-ka ena dela tikoga ni noda soso. Koya qo e sega ni dua e vakuwai kina.
O vakakoroi ni vuli se sega. Na ka ga e gadrevi sa ikoya na makutu kei na cakacaka vakaukauwa. Qai tiko na veivakabauti me dregata toka na mamakutu kei na cakacaka vakaukauwa, na kena ikuri esa na basika ga yani. Qo e sega ni vakatitiqataki.
E sega talega ni vakabekataki ni na sega na kena bolebole e dua na sasaga. Eda kila tu vakasigalevu ni oya esa isaluwaki tu ni dua na sasaga. Ena basika na dredre ia me na vorati, lakosiviti me qai kune kina na bula vinaka.
Sa vakacibi-ivalu na Paraiminisita, e ratou sa bukia na druadrua na veiwekani mai Bureiwai me valuti na dravudravua! Ia o kedaru?