Ena bibi ni yabaki nei Marica Waqavono e kunei kina na kaukauwa kei na dei ni yalona ena veika a bulataka mai ni se gone kina.
Na marama yada yabaki 93 qo mai Delakado ena yasana o Tailevu e dau taleitaka me bula duadua voli ga ka sega ni dau vakararavitaka na nona bula.
E kaya ni nona bula duadua, e rawarawa vua me digia ga na na ka me cakava, muria ga na veika e solia vua na Kalou ena veisiga ka tucake vakaikoya me bula rawa kina.
E bula voli o Marica ena ruku ni veitokaitua kei Uluivuda ena koro makawa ko Nakorowaiwai ena loma ni tikina ko Bureivanua, Nakorotubu ena loma ni yasana o Ra. E qaravi koya tu ga vakaikoya ka sa oti qo e 20 na yabaki.
Ko Waqavono e a digitaka me sa bula duadua ni oti e rua na yabaki na nona sa mai takali na turaga watina ena 2003.
“Au taleitaka vakalevu na vanua qo kei na noqu bula baleta e vukei au me’u kua ni dau vakararavi vakalevu vei ira na noqu vuvale,” e kaya o Waqavono.
“Au vinakata ga meu qaravi au ga me yacova ni sa kauti lesu na Kalou.”
Ena 1963, a vakawatitaki ko Marica ka bula voli ena koro Nakorowaiwai, e dua na koro makawa ena delana o Uluivuda ka ra sa tiko na kena vuvale ena gauna qo ena koro vou ko Nalidi.
Ena yabaki tarava, a tadu mai na nona ulumatua ka yacana ko Sanaila.
“Na mataqu se raica vinaka tu na ka, ka’u cakava ga vakai au na ka kece. Au savata na noqu isulu ka vakasaqa na kequ kakana,” e kaya.
E a tukuna o Waqavono ni nona ka vuni me baleta na vuni nona bula balavu- oya na nona vakarau ni bula, kakana kei na nona qarava vinaka na nona Kalou. E tomana tikoga o koya na kakana ga ka dau vakasaqara vua na nona itubutubu ni a se goneyalewa kina.
“Na vuni noqu bula balavu baleta ni sega ni veisau na kequ kakana me tekivu sara mai na gauna au vakawati kina ena 1963.
Au kana kakana draudrau tu ga ena veisiga, ka sa drokadroka tu ga na ketequ ena levu ni kana draunikau,” e veiwalitaka o Waqavono.
“Ena so na gauna au tauvimate ia au dau vakararavi ga vua na Kalou. Au sega ni rerevaka e dua na ka niu tu taudua voli ga eke.”
E na vuku ni bibi ni yabaki ni nona bula e sega ni cakava sara o koya eso na cakacaka kaukauwa.
Ia, e sega ni tarovi koya mai na nona teitei, samaka na nona vale kei na nona itikotiko. E na so na gauna edau vukei mai vei makubuna ka dau sauma lesu okoya ena i lavo.
“Au tei yaqona ka qai tamusuki ni oti e va se lima na yabaki, au qai wasea na veika au rawata mai kina,” e kaya.
“Dau so na gauna au dau kerei makubuqu me dau mai kotikoti, ia au dau saumi koya.”
E kuria o koya ni dau tu yadua e qai dau vakavulagi.
Ena so na gauna ni dau yakavi e na dau mama na mena yaqona o Waqavoni me gunuva.
“Niu sa tauvimate, na mequ wai ni bula era tubu wavoki tikoga i yasa ni vale me’u gunuva.”
E dua na ka na nona taleitaka o Waqavono na vanua e tiko voli kina ka ni tiko sara ena qakilo ni rukui Nakorowaiwai, ia vei keitou na la’ki sikova na nona itikotiko esa bau dua dina na ka na kena dredre ka ni sa bau gagata vinaka toka na kena sirosiro ia na kena lesuvi mai na gaunisala esa ka dina ga ni yalo.